سیارک، مزرعه

سیارک، مزرعه \ mazraºe-ye siyārak \ ، یا سیْ‎یارْک، مزرعه‌ای واقع در جنوب دهستان لواسان بزرگ در فاصلۀ 500 متری شرق مزرعۀ خانلرآباد (هیزم‌دره).
مزرعۀ سیارک براساس سند مالکیتی که از آن در دست است، 5 / 33 هکتار وسعت دارد که حدود 8 هکتار آن باغ و زمینهای کشاورزی، و بقیۀ آن مراتع و دیم‎زار است. اراضی این مزرعه متعلق به شخصی به نام عبدالله امیرطهماسب، از اهالی واصفجان بود. او از فرزندان خاندان مشهور امیرطهماسب بود که از رجال سیاسی و نظامی دوران پهلوی اول و دوم به‎شمار می‎رفتند. عبدالله امیرطهماسب در جریان فعالیتهای منجر به شکل‌گیری انقلاب اسلامی، به انقلابیون پیوست، اما چندی پس از پیروزی انقلاب، تغییر نظر داد و به گروههای مخالف ملحق شد. سپس در جریان کودتای نوژه شرکت کرد و پس از کشف و خنثى شدن کودتا دستگیر، و اعدام شد. اراضی متعلق به او در سیارک نیز مصادره شد و در اختیار کمیتۀ امداد امام‎خمینی قرارگرفت.
امروزه (1391 ش) قسمتی از این مزرعه به باغ تبدیل شده، اما بخش عمدۀ آن به سبب کمبود آب و عدم رسیدگی کافی، به‎صورت زمینهای بایر درآمده است. در بخش مرکزی این مزرعه، 3 ساختمان مسکونی وجود دارد که در بخشهایی از اطراف آن با احداث دیوارهای کوتاه و ایجاد فضاهای مسطح، محوطه‎سازی شده است. 
مهم‌ترین و زیباترین واحد مسکونی این مجموعه عمـارت مرکـزی آن است کـه دارای ارزش تاریخـی ـ فرهنگی، و قابلیت ثبت در فهرست آثار ملی است. این ساختمان که محل زندگی صاحب اولیۀ مزرعۀ سیارک بوده، عمارتی برون‎گرا ست که با مصالح سنگ، آجر، آهن و سیمان احداث شده است. در جبهۀ جنوبی و شرقی این ساختمان، ایوانی سراسری به عرض حدود دو متر احداث شد که دارای دو ستون آجری در دو طرف و دو ستون فلزی در حدفاصل آنها ست. پی این ساختمان تا ارتفاع حدود 80 سانتی‌متری از سطح زمینهای اطراف با سنگ تراش‎خوردۀ مالون آبی‎رنگ، و بدنۀ دیوارها با آجر زردرنگ ساخته شده، و سقف آن با استفاده از تیرآهن به صورت مسطح پوشانده شده است. ابعاد این بنا 12 × 12 متر است. ساختمان دو اتاق پذیرایی در جنوب و دو اتاق خواب در شمال و یک واحد آشپزخانه و سرویس بهداشتی و سالنی کوچک در مرکز دارد که بیشتر به راهرو شبیه است. 
تمامی سطوح بدنۀ داخلی بنا با گچ اندود شده، و در بدنۀ دیوارهای اتاق پذیرایی دو پیش‎بخاری گچ‎بری‎شده تعبیه شده است. درجنوب این ساختمان حوض نیم‎دایره‎شکلی وجود دارد که امروزه بدون آب و در حال از بین رفتن است. جنوب و شرق این عمارت با احداث دیوارهای کوتاه و صفه‎سازی مناسب و کاشتن درختان تزیینی سامان‌دهی شده است. 
امروزه به سبب ساخت‎وسازهای صورت‎گرفته، حفر چند حلقه چاه و در پی آن خشک‎شدن چشمه‎های موجود در اطراف این مزرعه، کشاورزی با دشواریهایی رو‎به‎رو شده است. همچنین به‎سبب نزدیکی این منطقه به خانه‌های شهرک‎نشینان و رعایت مسائل بهداشتی، از دامداری در این مزرعه جلوگیری شده است. 
در حال حاضر در باغهای محدودۀ مزرعۀ ‌سیارک درختانی از انواع گردو، گیلاس، سیب، هلو، زردآلو و آلبالو وجود دارد، اما به‎سبب کمبود آب از رونق و رشد کافی برخوردار نیستند. در منتها‎الیه جنوب شرقی مزرعۀ سیارک بقایای ساختمان آسیای آبی وجود دارد که به نظر می‌رسد متعلق به دورۀ صفویه است. ساختمان اصلی آسیاب مذکور در زیر آوار و خاک دفن شده، اما تنورۀ آب آن نسبتاً سالم و قابل رؤیت است. 

ناصر پازوکی طرودی